Νάουσα

Η Νάουσα της Πάρου είναι η δεύτερη σε πληθυσμό κωμόπολη της νήσου Πάρου μετά την Παροικιά, από την οποία και απέχει 10 χλμ.. Είναι παράλια πόλη, με μικρό ασφαλή λιμένα στον ανατολικό μυχό του ομώνυμου γραφικού όρμου, Όρμου Νάουσας, στο βόρειο άκρο του νησιού. Ο πληθυσμός της το 1928 ήταν 959 κάτοικοι, ενώ στην απογραφή του 2001 έφθανε τους 2.316 κατοίκους. Από το 1926 διέθέται δημοτικό σχολείο, αστυνομικό σταθμό και τηλεγραφείο.

Σήμερα η Νάουσα αποτελεί έδρα ενός των επτά δημοτικών διαμερίσματων του Δήμου Πάρου στο οποίο και υπάγονται όλα τα βόρεια χωριά, μεταξύ των οποίων ο Αμπελάς, οι Καμάρες, οι Κολυμπήθρες, η Λάγκερη, τα Λιβάδια, η Ξιφάρα, τα Πρωτόργια καθώς και κάποια μοναστήρια. Ο συνολικός πληθυσμός του Δημοτικού διαμερίσματος της Νάουσας φθάνει τους 3027 κατοίκους (2001).
Παλαιότερα αποτελούσε Δήμο, "τέως Δήμος Ναούσης", της Επαρχίας Νάξου, στον οποίο συμπεριλαμβάνονταν όλα τα χωριά της Β. Πάρου όπως και το χωριό Κώστος Πάρου με συνολικό πληθυσμό 1750 κατοίκους.

Ως οικισμός η Νάουσα φέρεται να διαμορφώθηκε γύρω από το ομώμυμο λιμάνι κατά τη βυζαντινή περίοδο. Έφερε οχυρωμένο τείχος τμήμα του οποίου διασώζεται μέχρι σήμερα το οποίο κατέληγε σε καστέλλιονπου υπήρξε ενετικός προμαχώνας του οποίου επίσης ένα τμήμα του σώζεται. Τέλος σημειώνεται ότι τόσο η βυζαντινή όσο και η μεταβυζαντινή εποχή είναι αποτυπωμένες στα παλιά σπίτια και τις μικρές μεν αλλά ιστορικές εκκλησίες της ευρύτερης περιοχής. Η κύρια εκκλησία της Νάουσας είναι αφιερωμένη στη Κοίμηση της Θεοτόκου.